Vergrijzing: een stille crisis op de arbeidsmarkt?

De krapte op de arbeidsmarkt en de stijgende lonen staan vaak in de schijnwerpers. Toch blijft een ander urgent probleem opvallend vaak onderbelicht. We hebben het natuurlijk over vergrijzing. De komende jaren gaan er steeds meer ervaren krachten met pensioen, terwijl er minder jonge medewerkers instromen. Hoe ga je als bedrijf hiermee om? En wat kun je doen om nu al voorbereid te zijn? Samen met Paul van Dieperbeek – commercieel directeur bij HOBIJ – kijken we naar de impact van vergrijzing én de oplossingen.

Liever luisteren? Dat kan.

Waarom moet je ‘nu al’ nadenken over vergrijzing?

“Veel bedrijven zien vergrijzing niet als urgent probleem,” vertelt Paul. “Maar onderschat het niet: de uitstroom van babyboomers is al begonnen en versnelt straks verder. En dat terwijl de instroom van jongere generaties niet alleen kleiner is, maar ook anders kijkt naar werk en loopbanen. En dat brengt risico’s met zich mee. De cijfers liegen er niet om.”

“Er zit enorm veel waardevolle kennis bij de oudere generatie. Als die massaal verdwijnt zonder dat die kennis wordt overgedragen, bouw je als bedrijf een kwetsbaarheid in,” waarschuwt Paul. “Dat kun je niet zomaar opvangen.”

Hoe kijkt de nieuwe generatie naar werk?

De nieuwe generatie kijkt fundamenteel anders naar werk. “Waar vroeger een gouden horloge naar 25 jaar trouwe dienst een doel was, draait het nu om flexibiliteit, persoonlijke ontwikkeling en een gezonde werk-privébalans,” zegt Paul. Dit vraagt om een nieuwe benadering van werkgevers.

Daarnaast is er een mismatch tussen de vaardigheden waar vraag naar is en de opleidingen die jongeren kiezen. “Er is een structureel tekort aan vakmensen in de techniek, bouw en maakindustrie, terwijl veel jongeren juist kiezen voor creatieve of digitale beroepen. Dit is een uitdaging voor bedrijven, scholen én de overheid.”

Wat kun je als bedrijf doen om je voor te bereiden op vergrijzing?

Vooruitkijken is essentieel. Paul deelt 5 concrete stappen om als bedrijf vergrijzing goed op te vangen.

1. Breng je personeelsbestand in kaart. Onderzoek hoe je personeelsbestand zich ontwikkelt over 3, 5 en 10 jaar. Identificeer belangrijke kennisdragers en zorg voor overdracht, zodat je niet afhankelijk blijft van een klein aantal ervaren medewerkers.
2. Investeer in automatisering en innovatie. Maak processen efficiënter en verminder de afhankelijkheid van arbeidskrachten. Denk aan robotisering in productie en slimme software voor administratieve processen.
3. Herzie je arbeidsvoorwaarden. Sluit aan bij de wensen van jongere generaties. Bied flexibiliteit, investeer in persoonlijke ontwikkeling en creëer een moderne werkcultuur. Alleen zo blijf je aantrekkelijk als werkgever.
4. Zet in op scholing en bijscholing. Werk samen met onderwijsinstellingen om jongeren te enthousiasmeren voor sectoren waar grote vraag in is. Investeer daarnaast in het bijscholen van bestaand personeel. Zo blijven ze langer inzetbaar.
5. Zoek de samenwerking op. Dit is geen uitdaging die je alleen aankan. Samenwerken met brancheorganisaties, de overheid en de hierboven genoemde onderwijsinstellingen en opleidingsinstituten is cruciaal om een structurele oplossing te vinden.

Een gedeelde verantwoordelijkheid

“Dit is een probleem van ons allemaal,” benadrukt Paul. “Vergrijzing raakt niet alleen bedrijven, maar de hele samenleving. Hoe zorgen we ervoor dat arbeid en vaardigheden blijven aansluiten op de behoeften van de markt?”

De oplossing ligt in een combinatie van bewustwording, samenwerking en actie. Zet vergrijzing op de agenda en maak een concreet plan. Wachten tot het probleem zich aandient is geen optie. Het probleem is er al.

Hoe speelt jouw organisatie in op vergrijzing?